Blerja ose shitja e një shtëpie është një nga vendimet më të rëndësishme (dhe më të shtrenjta) në jetën tënde. Dhe si çdo gjë e rëndësishme, nuk mund të bëhet me një kontratë të shkarkuar nga interneti. Në Spanjë, procesi i blerjes së një shtëpie kërkon ndërhyrjen e një noteri – jo vetëm për të firmosur, por për të garantuar sigurinë, legalitetin dhe vlefshmërinë e transaksionit.
Te Legal Allies ndihmojmë njerëz nga e gjithë bota që blejnë shtëpi në Spanjë – shumë prej tyre pa e ditur që pa akt noterial nuk je vërtet pronar, as nuk mund ta regjistrosh pasurinë.
Këtu të shpjegojmë pse të nevojitet një noter në blerjen e një shtëpie, çfarë bën ai, sa kushton dhe si të mbron ligjërisht.
A është e detyrueshme të shkosh te noteri kur blen një shtëpi?
Po, nëse dëshiron të jesh pronar ligjërisht.
Mund të nënshkruash një kontratë private mes blerësit dhe shitësit (zakonisht quhet “kontratë arras”), por:
- Nuk mund ta regjistrosh pronën në Regjistrin e Pronës pa akt noterial.
- Nuk je i mbrojtur ndaj palëve të treta.
- Kalimi i pronësisë nuk konsiderohet i përfunduar pa firmën e noterit.
Pra, noteri në blerjen e një shtëpie është thelbësor për ta përfunduar procesin ligjërisht.
Çfarë bën saktësisht noteri në blerjen e një shtëpie?
Noteri është një zyrtar publik i paanshëm që:
- Harton dhe autorizon aktin noterial të blerjes.
- Sigurohet që të dy palët (blerësi dhe shitësi) kuptojnë çfarë po firmosin.
- Verifikon që prona nuk ka ngarkesa (hipoteka, borxhe, sekuestro…).
- Kontrollon gjendjen në Regjistrin e Pronës dhe Kadastrën.
- Siguron që pagesa të bëhet ligjërisht.
- Informon Regjistrin e Pronës për transaksionin.
- Përllogarit dhe paguan taksat përkatëse (p.sh. taksa mbi vlerën e shtuar).
Me pak fjalë: jep “besueshmëri publike” aktit. Do të thotë që ajo që është firmosur është ligjërisht e vlefshme dhe e njohur nga shteti dhe çdo palë tjetër.
Çfarë dokumentesh të duhen për të firmosur?
Nëse je blerës:
- Pasaportë ose dokument identiteti.
- NIE (numër identifikimi për të huajt) nëse nuk je shtetas i BE.
- Dëshmi pagese (transferte bankare, çek…).
- Numri i llogarisë për pagesën e taksave.
Nëse je shitës:
- Akti i pronësisë.
- Fatura e fundit e taksës IBI.
- Certifikatë që vërteton që nuk ka borxh hipotekor (nëse ka pasur hipotekë).
- Certifikatë energjetike e pronës.
- Dokument identiteti ose pasaportë.
Po nëse jam i huaj?
Mund të blesh shtëpi në Spanjë edhe nëse nuk je rezident. Por të duhen:
- Një NIE.
- Llogari bankare në Spanjë.
- Dëshmi e burimit të fondeve nëse vijnë nga jashtë BE-së (për të shmangur pastrimin e parave).
- Përkthyes i betuar nëse nuk flet spanjisht (noteri mund ta kërkojë).
Te Legal Allies të ndihmojmë gjatë gjithë procesit si i huaj: marrja e NIE, rishikimi i kontratës, zgjedhja e noterit, përkthimet, kredia… dhe shumë më tepër.
Kush e zgjedh noterin?
Blerësi ka të drejtë të zgjedhë noterin.
Shpesh e propozon agjencia ose banka (nëse ka kredi), por ti mund të zgjedhësh cilindo noter që i beson. Çmimi nuk ndryshon.
Sa kushton nënshkrimi te noteri?
Tarifat janë të rregulluara me ligj:
- Akti i blerjes: 500 € – 1.000 €, sipas çmimit të pronës.
- Regjistrimi në Regjistrin e Pronës: 300 € – 600 €.
- Shpenzime shtesë: menaxhim, taksa, kopje…
Nëse ka kredi, do të ketë një akt noterial shtesë me kosto shtesë.
Te Legal Allies i llogarisim të gjitha shpenzimet paraprakisht, që të mos ketë surpriza.
Çfarë ndodh pas firmës?
- Noteri e dërgon aktin në mënyrë elektronike në Regjistrin e Pronës.
- Menaxheri i procedurës paguan taksat përkatëse (ITP ose AJD).
- Brenda disa javëve, emri yt shfaqet në Regjistër si pronar.
- Merr një kopje të autorizuar të aktit, me vlerë të plotë ligjore.
Raste reale
Victor dhe Anne, çift francez, donin të blinin një apartament në Costa Blanca. Agjencia u ofroi një kontratë private, por ne në Legal Allies zbuluam që prona ishte e sekuestruar nga Tatimet. Falë ndërhyrjes së noterit dhe ekipit tonë, shmangëm problemin dhe gjetëm një shtëpi pa ngarkesa.
Nora, profesioniste e vetëpunësuar, shiti apartamentin pa këshillim. Blerësi nuk e regjistroi pronën. Vite më vonë, ajo mori gjoba për IBI dhe mbeturina nga një pronë që nuk ishte më e saj. Sot ajo e këshillon të mos shitet kurrë pa akt noterial dhe regjistrim zyrtar.
Noteri në blerjen e një shtëpie nuk është një dëshmitar i thjeshtë: ai garanton që gjithçka të jetë ligjore, e qartë dhe e mbrojtur. Të firmosh pa noter është si të blesh një makinë pa dokumente – gjithçka duket në rregull… deri sa të dalin problemet.
Te Legal Allies të udhëzojmë që nga rezervimi deri te firma. Rishikojmë kontratat, zgjedhim noterin, menaxhojmë taksat dhe mbrojmë investimin tënd.
Sepse shtëpia jote nuk duhet të jetë vetëm e bukur… duhet të jetë edhe e mbrojtur ligjërisht.
