კიბერდანაშაულები აღარ არის მხოლოდ ჰაკერების საქმე ბნელ სარდაფებში. დღესდღეობით შეიძლება ასეთი დანაშაული ჩაიდინოთ უბრალოდ მობილურით, პიჟამაში ყოფნისას, როცა Instagram-ს ათვალიერებთ. Legal Allies-ში ვიხილეთ მრავალი შემთხვევა, როცა უცხოელებმა ესპანეთში კანონი დაარღვიეს ისე, რომ არც იცოდნენ — უბრალოდ ფოტოს გაზიარებით ან “სასაცილო” კომენტარით.
გააზიარეთ სურათი ნებართვის გარეშე? შეურაცხვყავით ვიღაც Twitter-ზე? გამოიყენეთ თქვენი ყოფილი პარტნიორის ანგარიში? იყავით ფრთხილად: ამას შეიძლება რეალური სამართლებრივი შედეგები ჰქონდეს.
გაგაცნობთ, რა ქმედებები ისჯება სოციალურ ქსელებში, რისი აცილებაა საჭიროა და როგორ იმოქმედოთ, თუ კიბერდანაშაულის მსხვერპლი ხართ.
რას ნიშნავს კიბერდანაშაულები ესპანეთში?
„კიბერდანაშაულები“ მოიცავს ყველა იმ სამართალდარღვევას, რომელიც ხორციელდება ციფრული საშუალებებით — კომპიუტერი, მობილური ტელეფონი, სოციალური ქსელები და ა.შ.
ესპანეთში მათ არეგულირებს სისხლის სამართლის კოდექსი, განსაკუთრებით მუხლები 197-დან 201-მდე. ზოგიერთ შემთხვევაში შესაძლებელია 6 წლამდე პატიმრობა.
ყველაზე გავრცელებული კიბერდანაშაულები სოციალურ ქსელებში
Legal Allies-ში ხშირად ვხდებით შემდეგი შემთხვევების მოწმე:
პიროვნების იდენტობის ფალსიფიკაცია
თუ თქვენ ქმნით ყალბ პროფილს სხვა ადამიანის სახელით ან ფოტოთი, რათა გააწვალოთ ან იძიოთ შური — ეს დანაშაულია.
მაგალითად: „ჩემი ყოფილი პარტნიორის ყალბი პროფილი გავაკეთე შურისძიებისთვის.“ — სასჯელი: 6 თვიდან 2 წლამდე პატიმრობა.
პირადი ინფორმაციის გამჟღავნება
პირადი ფოტო, ვიდეო ან აუდიოს გარეშე ნებართვის გავრცელება, თუნდაც პირველმა თქვენ არ გაავრცელეთ — დასჯადია.
კიბერბულინგი და მუქარები
შეურაცხყოფა, შევიწროება ან მუქარა სოციალურ ქსელებში შესაძლოა გახდეს სისხლის სამართლის საქმე.
უცხო ანგარიშებზე არაკანონიერი წვდომა
ვინმეს შეტყობინებების წაკითხვა ან მისი ელფოსტის/სოციალური მედიის ანგარიშზე შესვლა მისი ნებართვის გარეშე — დანაშაულია, თუნდაც იცოდეთ პაროლი.
ონლაინ თაღლითობა
ყალბი პროდუქტის გაყიდვა ან პროდუქტის არმიწოდება სოციალურ ქსელებში (მაგ. Wallapop, Instagram) — ითვლება თაღლითობად. სასჯელი დამოკიდებულია ზიანის ოდენობაზე.
რა ხდება, თუ დამნაშავე არასრულწლოვანია?
ესპანეთში 14 წლამდე ბავშვებს არ შეიძლება ჰქონდეთ სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობა, მაგრამ შესაძლებელია მშობლების ან სოციალური დაცვის ორგანოების ჩარევა.
14-დან 18 წლამდე პირებს შესაძლებელია გასამართლდნენ არასრულწლოვანთა მართლმსაჯულების სპეციალური წესით.
მნიშვნელოვანი: თუ თქვენს შვილებს იყენებენ სოციალურ ქსელებს — ესაუბრეთ მათ ამ წესების შესახებ. ბევრი მათგანი აზიარებს შინაარსს დაუფიქრებლად, რაც სერიოზულ შედეგებს იწვევს.
როგორ იმოქმედოთ, თუ კიბერდანაშაულის მსხვერპლი ხართ?
- შეაგროვეთ მტკიცებულებები: ეკრანის სურათები, ბმულები, ელფოსტები და სხვა.
- არ უპასუხოთ აგრესიით: მუქარამ ან შეურაცხყოფამ შეიძლება თქვენ წინააღმდეგ იმუშაოს.
- შეატყობინეთ პოლიციას: ეს შეიძლება გაკეთდეს პირადად ან ონლაინ Policía Nacional-ის ან Guardia Civil-ის მეშვეობით.
- მოითხოვეთ დაცვა, თუ საქმე ეხება შევიწროებას ან პირადი შინაარსის გავრცელებას.
Legal Allies დაგეხმარებათ საჩივრის შედგენაში და გაგიწევთ სრულ სამართლებრივ მხარდაჭერას — თუნდაც ესპანეთის გარეთ იმყოფებოდეთ.
და თუ თქვენ გაყენებთ ბრალს?
თუ გიპყროთ ბრალი კიბერდანაშაულში — არ მისცეთ ჩვენება ადვოკატის გარეშე. ხშირად პოლიცია იყენებს ამოჭრილ სქრინშოტებს კონტექსტიდან ამოგდებულად, ან ხდება შეცდომა იდენტიფიკაციაში.
თქვენ გაქვთ:
- უფლება ადვოკატზე და თარჯიმანზე.
- უფლება გაჩუმებაზე.
მთავარია დაამტკიცოთ — განზრახვა, თანხმობა და კონტექსტი.
როგორ ავიცილოთ შეცდომით კიბერდანაშაულის ჩადენა?
- არ გააზიაროთ სხვისი ფოტო ნებართვის გარეშე.
- თავი შეიკავეთ შეურაცხყოფისა და მუქარისგან—even როცა გაბრაზებული ხართ.
- არ შეხვიდეთ სხვა ადამიანების ანგარიშებში—even თუ იცით პაროლი.
- ორჯერ დაფიქრდით სანამ აზიარებთ სენსიტიურ ან სადავო მასალას.
- სანამ რამეს გაყიდით ან იყიდით — გაეცანით კანონს.
რაც შეიძლება თქვენს ქვეყანაში უწყინარ ქმედებად ითვლებოდეს — ესპანეთში შეიძლება იყოს სისხლის სამართლის დანაშაული. Legal Allies დაგეხმარებათ გაიგოთ ესპანური კანონმდებლობა თქვენს ენაზე და დაცულად იმოძრაოთ ციფრულ სამყაროში.
რეალური შემთხვევები
ახალგაზრდა გოგონამ გაუცნობიერებლად გააზიარა პირადი ფოტო, რომელიც WhatsApp-ით მიუვიდა. დაზარალებულმა შეტანა სარჩელი. ჩვენ შევძელით საქმის დახურვა ბრალის გარეშე — კარგი დაცვისა და მედიაციის გზით.
ახალგაზრდა ბიჭი დაადანაშაულეს იდენტობის ფალსიფიკაციაში, რადგან შექმნა პროფილი ყოფილი შეყვარებულის ფოტოთი „ხუმრობით“. ის დაისაჯა და მიიღო აკრძალვა მიუახლოვდეს მას. სააპელაციო სასამართლოში სასჯელი შევამცირეთ და მივაღწიეთ ჩანაწერის გაუქმებას კანონით დადგენილი ვადის შემდეგ.
კიბერდანაშაულები ხშირად ხდება უნებლიედ… მაგრამ კანონი უცოდინარობას არ პატიობს. ფრაზა „არ ვიცოდი“ — საკმარისი არგუმენტი აღარ არის. სოციალურ ქსელებში ერთი დაწკაპუნება შეიძლება მიგიყვანოთ სასამართლომდე, ნასამართლობამდე ან დეპორტაციამდე.
თუ კიბერდანაშაულში გიწევთ ბრალი ან გახდით მსხვერპლი — Legal Allies დაგეხმარებათ გაიგოთ თქვენი მდგომარეობა, დაიცვათ თქვენი უფლებები და მიიღოთ საუკეთესო გადაწყვეტილება. ციფრულ სამყაროში — კანონი ონლაინია.
